Schatten op zolder.

Theo van Kampen

Luciën schreef:

...maar meer om de kwaliteit van het werk van toen, met veel beperkter middelen en kennis...

Ik denk dus dat dát juist wel meevalt. Ik ben 's op bezoek geweest bij Hub van Laar, nou, daar gaat 't er nog steeds behoorlijk primitief aan toe. Ook als je naar filmpjes kijk die bij Getzen gemaakt zijn of hier: https://www.youtube.com/watch?v=ksFdnAps4M0 en hier: https://www.youtube.com/watch?v=m1rPOEEFPb0 zie je gewoon mannen met houten hamers, blikschaartjes en draaibanken, welliswaar niet voetaangedreven maar niks bijzonders.
't Zit 'm ook niet in de kwaliteit van 't gebruikte plaatmateriaal. Dat was dus echt niet per sé vroeger beter: Martin Committees zijn niet alleen beroemd om hun sound en speeleigenschappen maar helaas ook berucht om hun gevoeligheid voor red rot...
Ik denk dat de meerwaarde van echt oude trompettem 'm meer zit in de afwerking en constructiewijze. Waarschijnlijk om zich te profileren in een behoorlijk overspannen markt brachten Conn, Buescher, Olds, King en Wurlitzer hele series de meest geweldige trompetten uit die toch wel behoorlijk afweken van 't oermodel: Besson. Niet zozeer qua speeleigenschappen maar meer optisch; Ik heb er een zootje in bezit gehad en ik merkte niet heel veel verschil tussen bijvoorbeeld mijn Buescher True Tone Custom en de Vincent Bach 180-37 of m'n Getzen Eterna 700 die ik nog steeds in bezit heb. Ik heb de meesten dan ook weer verkocht.

Over krappe toleranties gesproken, ik lees vaak in Amerikaanse trompetfora over 'valvejobs'. Men koopt een toeter van een jaar of 50 oud en hup de ventielen worden opnieuw bekleed voor veel geld want er zou een ventiel niet goed afdichten. Welnu, misschien heb ik tot nu toe altijd mazzel gehad maar bij al die ouwe dingen die ik gehad heb viel 't me op dat juist de ventielen in behoorlijk goede conditie waren, nooit last gehad van hangende ventielen. Dat was wel effe anders met mijn nieuw aangeschafte Franz Straub met zijn Bauernfeind ventielblok

Heb ik jaren mee lopen kloten, is zelfs nog 's teruggestuurd naar de bouwer!
Ik denk dat dat hele verhaal over 0.001 toleranties een beetje overtrokken is, het is zelfs maar de vraag of het wel zo'n goed idee is om een trompet uit te rusten met ventielen met dergelijke krappe passingen. 't Maakt ze ook kwetsbaar...
Men heeft Reynold Schilke eens zijn mening gevraagd over de importantie van valve alignment naar aanleiding van de conditie van nieuwe Schilke trompetten zo uit de doos; die bleken behoorlijk slordig te zijn uitgelijnd! Hij reageerde daar tamelijk laconiek op en ik kan me daar wel iets bij voorstellen. Als je ziet door wat voor gat de lucht geleid wordt als je een ventiel indrukt dan maakt 't procentueel niet heel veel uit als dat gat niet werkelijk perfect aansluit op 't corresponderende gat van de pomp. Laat staan wat 't zou uitmaken als een ventiel meer dan 0.001 speling in de cylinder heeft. Ik kan me werkelijk niet voorstellen dat je dat zou merken, de lucht volgt volgens mij toch de weg van de minste weerstand.

Maar wellicht heb ik het helemaal mis, iemand hier?

Luciën · **Geregistreerd:** 22 jan 2012 21:50 **Berichten:** 471

Ik weet het ook niet. Ik heb waarschijnlijk ook altijd veel geluk gehad. In negen van de tien gevallen waren bij mij bij aankoop de ventielen nog het beste gedeelte van de toeter, zelfs als ie slecht onderhouden was (wel sterk merkafhankelijk).

Wat die valve alignment betreft: Ik weet ook niet hoe belangrijk die is. Ik heb wel ooit eens wat gehad op school over laminaire en turbulente stromingen, maar dat was bij vloeistofmechanica. Toch zou er een analogie kunnen zijn. Kan het dat een goede valve alignment voor minder turbulentie zorgt? Zo ja, Wat is het effect daarvan op het spelen?

Ik heb een tijdje terug een leadpipe laten vervangen op een large bore trompet. Ik heb toen ook een valve alignment laten doen. Ik was zeer tevreden bij terugkomst, maar maakte telefonisch de opmerking dat ik wat restrictie voelde. Ik zei erbij dat het kon dat het in mijn hoofd zat, want ik had de trompet met een gescheurde leadpipe gekocht en hem alleen met een stukje plakband gespeeld.

De reparateur zei me dat hij het niet wist, maar dat hij wel vergeten was om wat olie in de leadpipe te doen. Als ik dat alsnog wilde doen. Ik ging dus met een draad en een in olie gedrenkte prop katoen aan de slag ... en had een "compleet andere" trompet, zonder dat er vuil was meegekomen!

Ik deed dat toen ook bij mijn andere toeters. Vreemde was dat daar wel oud vuil meekwam, zelfs bij toeters die een week geleden in bad waren geweest en grondig waren gereinigd. De olie maakt toch vastgekoekt vuil los dat zich niet met water, zeep en een goede ragger laat verwijderen.

Trompetbouwers, schijn uw licht hierover (die valve alignment bedoel ik, niet de olie in de leadpipe).

marnix · **Geregistreerd:** 20 maart 2002 12:00 **Berichten:** 5018

Toen ik mijn Kanstul van hare Majesteit kreeg, heb ik die ook teruggestuurd. De ventielen moesten toch echt uitgelijnd worden.
Maakte dat qua klank veel uit? Nee, niet echt. Uiteindelijk was het toch mijn geluid dat eruit kwam.
Maakte het qua spelen uit: jazeker. Veel makkelijker en egaler.

Dat is ook de reden waarom Schilke met een losse beker kwam. Stempomp kon je helemaal inschuiven, stemmen deed je met de beker. De gedachte hierachter: "obstructies" in de luchtstroom, het liefst zo laat mogelijk in het instrument. En liefst op 1 plek en niet op 2 plekken.

Bij Thein lieten ze me voelen wat het verschil was tussen een messing en een nikkelen schroefje. Dat verschil was er. Niet echt qua klank, maar wederom: een totaal ander speelgevoel.

Dat zijn ogenschijnlijk heel erg kleine aanpassingen, veranderingen. Maar blijkbaar voel ik ze wel.
Misschien moet je er open voor staan. Voor dat soort details. Of moet je gewoon flink veel ervaring hebben. Als je net begint, denk ik dat je andere prioriteiten hebt, dan zulke kleine details.

Schatten op zolder.

Wie is er online