Zegeuh, horny blower, je geeft daar wel de wetenschappelijke benadering maar kzal amplitude eenvoudiger uitleggen.<p>Leg een plastieken lat voor driekwart van een bureau en trek ze naar beneden (niet totdat ze breekt!). Laat ze dan los. Ze zal heftig trillen. Je zal ook een geluid horen. Indien je nu een grafiek zou maken van de toonhoogte met het aantal trilling per seconde en hoever de lat over en weer gaat, dan zit je al dicht bij de weergave van een amplitude naar mijn mening. De toon van een trompet zorgt ook voor een trilling in de lucht... Ik plaats hieronder nog even mijn artikel Het effect van temperatuur op de stemming. Geluid zit er ook in verweven.<p>Het effect van temperatuur op de stemming (door Kenny Van Heuverswijn)<p> <p>Als de temperatuur stijgt, dan verhoogt de stemming van elk koperen en houten blaasinstrument. Dit is basiskennis van min of meer iedere muzikant. Toen ik echter een aantal personen vroeg of zij wel de specifieke oorzaken kenden die deze verhoging in stemming teweegbrachten, moest ik vaststellen dat bijna niemand er in slaagde (ook professionals) om goed en correct de oorzaken van dit feit uit te leggen. Er zijn ook heel vaak misverstanden. Mensen denken dat het instrument door de warmte uitzet omdat we weten dat metaal uitzet door de warmte. Als het instrument echter uitzet door de warmte, dan zou de stemming moeten verlagen, niet verhogen. Om te begrijpen waarom bijvoorbeeld een trompet verhoogt naarmate hij warmer wordt moeten we beginnen met eerst exact te definiëren wat geluid nu is en in het bijzonder Wat is muzikaal geluid?.<p> <p>Alle geluid is het resultaat van druk in de lucht rondom ons. Indien er geen atmosfeer was, zou er geen geluid bestaan. In tegenstelling tot wat wij in de films zien en horen, maken explosies in de ruimte niet het minste geluid. Wij kunnen geluid waarnemen omdat de verandering in luchtdruk ervoor zorgt dat ons trommelvlies gaat trillen. Als het trommelvlies snel genoeg gaat trillen noemen we die veranderingen in luchtdruk geluid. De snelheid waarmee het trommelvlies gaat trillen is heel belangrijk. Wanneer we bijvoorbeeld met een vliegtuig reizen verandert de luchtdruk heel langzaam. Terwijl we de effecten van de verandering in luchtdruk wel waarnemen classificeren we die sensatie zeker niet als muziek. Als het trommelvlies op een normale manier trilt noemen we de resulterende zintuiglijke gewaarwording een toon. Bijvoorbeeld, een zuivere C4-toon (super do) zorgt ervoor dat het trommelvlies 262 maal trilt per seconde. <p> <p>Laten we ons nu focussen op de manier waarop geluid zich voortbeweegt. Het vergt duidelijk wat tijd voor de drukverandering om zich van de ene plaats naar de andere voort te bewegen. Geluid plant zich voort met een vaste afstand per minuut. Dit is ongeveer 345 meter per seconde. Terwijl we er niet over nadenken is de snelheid van het geluid heel belangrijk bijvoorbeeld in het trompet spelen. De stemming hangt namelijk af van de snelheid van het geluid die afhankelijk is van twee factoren: temperatuur en luchtvochtigheid. Wanneer het bijvoorbeeld 20°C is en de relatieve luchtvochtigheid 65% is, duurt het ongeveer 0.0042855 seconden vooraleer het geluid dat door je lippen met het mondstuk geproduceerd werd bij de klankbeker is (als de lengte van een trompet werkelijk 1,475 meter is zoals Théo Charlier in zijn ‘36 Etudes Transcendantes’ schreef). Als de temperatuur stijgt tot 25°C en de luchtvochtigheid gelijk blijft verandert de snelheid van het geluid van 344,18 meter per seconde naar 347,39 meter per seconde. Het duurt nu nog maar ongeveer 0.0042459 seconde tot trilling bij de klankbeker is. Het geluid plant zich dus sneller voort in warmere lucht en het zorgt ervoor dat de trillingen 0.0000396 seconde rapper bij de klankbeker zijn. Dit heeft hetzelfde effect als de trompet ongeveer 1% te verkorten. En als je een trompet verkort, dan wordt zijn natuurlijke stemming hoger. Om terug op dezelfde stemming te komen als bij de situatie bij 20°C zal je de trompet 1,36352 cm moeten verlengen en daarvoor dient nu eenmaal de stempomp.<p> <p>De effecten van de snelheid van het geluid op muziekinstrumenten leidt tot enkele interessante gedachten. Luchtvochtigheid heeft ook een groot effect op de snelheid van het geluid. We bekijken enkele situaties bij een constante temperatuur van 20°C. Als de relatieve luchtvochtigheid (0-100%RH) 55% bedraagt, dan is de snelheid van het geluid ongeveer 344,06 meter per seconde. Neemt de luchtvochtigheid toe tot 65%, dan neemt de snelheid van het geluid toe tot 344,18 meter per seconde. En gaan we naar een luchtvochtigheid van 75%, dan gaat de snelheid van het geluid naar 344,31 meter per seconde. Hoe groter de luchtvochtigheid dus, hoe sneller het geluid gaat. Als je je instrument regelmatig doorspoelt en vochtig houdt vanbinnen zal je natuurlijke stemming dus hoger zijn. Wanner je speelt komt er ook spuug in de trompet en dat zorgt voor een hogere luchtvochtigheid waardoor terug de natuurlijke stemming stijgt.<p> <p>Een Amerikaan Thomas Moore (de trompettist die me de idee gaf om dit artikel te schrijven en me ook op weg hielp) vroeg zich nog af wat het effect zou zijn indien we Helium zouden inademen en daarmee op een trompet zouden spelen. Hoe zou je dan klinken? In ieder geval zou je anders klinken, dat is een zekerheid. De snelheid van het geluid in Helium is vier maal zo groot als in de gewone lucht. Daartoe zou het effect van Helium, als je je trompet volledig met Helium zou kunnen vullen, hetzelfde zijn als het instrument vier maal korter maken. Dit zal de stemming ongeveer twee octaven hoger maken. Maar wees voorzichtig en probeer het niet uit, Helium inademen is ongezond omdat het een tekort aan zuurstof in je longen veroorzaakt.<p> <p> <p>Met dank aan Thomas Moore, ‘associate professor of physics’ aan het Rollins College in Winter Park, Florida. (eveneens lid van de International Trumpet Guild –
www.trumpetguild.org)<p>Indien U dit artikel wenst over te nemen, gelieve me dit dan te melden op volgend E-mailadres:
kennyvh@hafabranet.be<p>Volgens mij is het beter dat we het topic sluiten...<br><p>
Edited by: kennyvh
Registreren
Gebruikerspaneel
Leden
Zoeken
Help
Inloggen
